Այսօր՝ հոկտեմբերի 3-ին, կլրանար հայկական և խորհրդային կինոյի ու թատրոնի լեգենդ Արմեն Ջիգարխանյանի ծննդյան 90-ամյակը։ Նրա կյանքն ու ստեղծագործական ուղին մարմնավորում են արվեստին նվիրվածության այն տեսակը, որը ժամանակը չի կարող մոռացնել։

Ավելի քան 250 ֆիլմ՝ ռեկորդային ներկայություն

Ջիգարխանյանը ոչ միայն ճանաչված էր իր արտահայտիչ ձայնով ու խիստ հայացքով, այլև համարվում է նախկին ԽՍՀՄ տարածքում ամենաշատ ֆիլմերում նկարահանված դերասաններից։ Նրա անունը հաճախ նշվում է ռեկորդակիր ցուցակներում՝ 250-ից ավելի ֆիլմերում մասնակցելու համար։

Իր համեստությամբ ու հումորով դերասանն անգամ կատակել է՝ «Երբ արդուկը միացնում եք, երևի արդեն այնտեղ եմ»՝ անդրադառնալով իր ամենուրեք ներկայությանը։

Թատերական ժառանգություն՝ Մոսկվայից մինչև Երևան

Ջիգարխանյանի բեմական կարիերան սկսվել է Երևանի ռուսական դրամատիկական թատրոնում 1955 թվականին։ 1967-ին նա տեղափոխվում է Մոսկվա, որտեղ դառնում է Մայակովսկու անվան թատրոնի առաջատար դերասան՝ բեմում հանդես գալով շուրջ երեք տասնամյակ։

1996-ին հիմնադրում է սեփական թատրոնը՝ «Մոսկվայի Դրամատիկական թատրոն Արմեն Ջիգարխանյանի ղեկավարությամբ», որը մինչև իր վերջին տարիները շարունակում էր ներկայացնել բարձրարվեստ բեմադրություններ։ Իր թատրոնը Ջիգարխանյանը համարում էր «սեփական տունը»։

 Ուսուցիչ մի ամբողջ սերնդի

Արմեն Ջիգարխանյանը տասնամյակներ շարունակ դասավանդել է Գերասիմովի անվան կինեմատոգրաֆիայի պետական ինստիտուտում (VGIK)։ Նրա սաներից շատերը հետագայում դարձան հայտնի դերասաններ, իսկ Ջիգարխանյանն ինքն իրեն բնութագրում էր որպես «պահանջկոտ, բայց սիրող ուսուցիչ»։

Հայրենիքից չկտրված մեծություն

Չնայած երկար տարիներ ապրել ու աշխատել էր Մոսկվայում՝ Արմեն Ջիգարխանյանը երբեք չի մոռացել իր հայկական արմատները։ «Երևանը և Հայաստանը իմ միս ու արյունն են»՝ ասել է նա մեկ հարցազրույցում։ 

Վերջին տարիներն ու հրաժեշտը

Դերասանը վախճանվեց 2020 թվականի նոյեմբերի 14-ին՝ 85 տարեկանում։ Չնայած կյանքի վերջին տարիներին առողջական խնդիրներին՝ Ջիգարխանյանը մինչև վերջ շարունակում էր այցելել իր թատրոն, շփվել ուսանողների հետ և զբաղվել կազմակերպչական աշխատանքներով։

Ժառանգություն, որ կմնա

Ջիգարխանյանը մեզ թողեց ոչ միայն տասնյակ հիշվող դերեր, այլև մի դպրոց՝ թատերական մտածողության, նվիրվածության, աշխատանքի հանդեպ պատասխանատվության։

Նրա կերպարները՝ լինի դա կոպիտ քննիչ, խորը ողբերգական հերոս, թե սուր հումորով մարդ, շարունակում են ապրել հայկական ու ռուսական կինեմատոգրաֆիայի դասական ժապավեններում։