Մեր՝ հայերիս հնարմտությունը սահմաններ չի ճանաչում: Իսկ ինչ վերաբերում է հայտնի գյուտերին, ապա այս դեպքում էլ մերոնք առաջատար տեղեր են զբաղեցնում:

Մենք առանձնացրել ենք 5 գյուտ կամ հայտնագործություն, որ աշխարհին տվել են հայերը: Իրականում այս հայտնագործությունները հաճախ ենք օգտագործում, բայց չէինք էլ կարող պատկերացնել, որ այդ ամենի համար պարտական ենք մեր հայրենակիցներին:

Այսպիսով Ամերիկյան թղթադրամ՝ դոլար

Գիտե՞ք, որ հայտնի դոլարի՝ բոլորին գերող կանաչավուն գույնը ստացել է ծագումով Ստամբուլից, ազգությամբ հայ քիմիկոս Քրիստոփոր Տեր-Սերոբյանը:

Նա 1864 թվականին ստեղծել է թղթադրամի համար նախատեսված այնպիսի ներկ, որն իրականում անհնար է կեղծել: Դոլարը սովորական թղթից չի մշակված. այն կազմված է 20 տոկոս վուշի թելից և 75 տոկոս բամբակից: Իսկ կանաչ գույնի ներկի բանաձևը  մինչ օրս գաղտնիք է՝ շնորհիվ Քրիստոփոր Տեր-Սերոբյանի: Ի դեպ, իր աշխատանքի դիմաց երիտասարդ քիմիկոսն ստացել է 6000 դոլար, որը ներդրել է իր կրթության մեջ:

Կերոսինային լամպ

Կերոսինային լամպը, որը մութ ու ցուրտ տարիներին մեր լավագույն ընկերն ու օգնականն է եղել, ստեղծել է Հովհաննես Լուկաշևիչ-Ղուկասյանը: Նա Գերմանիայում 1894 թվականին արտոնագրում է այս գյուտը, իսկ մինչ այդ Լվովի համալսարանի լաբորատորիաներում գյուտարարը նավթի թորման փորձեր է իրականցրել: Արդյուքում կերոսին է ստացել: Փորձերի ժամանակ էլ նկատել է, որ կերոսինն ավելի երկար է վառվում, է քան՝ նավթը:

Ֆեն/վարսահարդարիչ

Այս էլեկտրական սարքի բացակայության հետևանքով երկրագնդի կանայք կհայտնվեին շատ անհարմար դրության մեջ: Սակայն շնորհիվ Գաբրիել Կազանչանյանի, որը 1911 թվականին ստեղծել է մազերը հարդարող և չորացնող սարքը, կանանց կյանքն ավելի հեշտ է դասավորվել: Այս անփոխարինելի սարքը մեծ նշանակություն ունի մեր ամենաօրյա, կենցաղային բանուգործում՝ գուլպա չորացնելուց՝ մազերի հարդարում:

Ի դեպ, հատկանշական է, որ վասրահարդարիչը Գաբրիել Կազանչյանի միակ գյուտը չէ. նրան են պատկանում նաև ծալվող աթոռակի և մեքենայի նստատեղի վերևի մասում տեղադրված` գլխի հենարանի գաղափարը:

Բանկոմատ

Բանկոմատներն այսօր արդեն անհրաժեշտություն են: Եթե մոտակայքում  բանկոմատ չկա, իսկ կանխիկ գումար չունենք, ավելին՝  խանութն էլ քարտով գործարքներ չի իրականացնում, ապա մեղմ ասած տհաճ շփոթմունքի մեջ ենք ընկնում:

Լյութեր Ջորջ Սիմջյան՝ ահա այս մարդուն ենք պարտական կարևորագույն այս սարքը ստեղծելու համար: Նա առաջին բանկոմատը ստեղծել է 1939 թվականին: Նրա գյուտարարական սարքը միայն մի բանով էր տարբերվում ներկայիս բանկոմատներից. այն կապված չէր բանկի հետ, միայն կանխիկ գումար էր տրամադրում՝  հաշվեհամարից դուրս չգրելով:

Ծագումով հայ, իսկ քաղաքացիությամբ ամերիկացի Լյութեր Ջորջ Սիմիջյանն է հետագայում ստեղծել նաև  մետաղադրամների համար նախատեսված բանկոմատները:

գունավոր հեռուստացույց

Ժամանակին կային լամպային հեռուստացույցներ, որոնք պատկերը գունավոր ցույց չէին տալիս, սակայն Հովհաննես Ադամյանն ուղղեց այդ բացը և 1925 թվականին  արտոնագրեց  եռագույն՝ կարմիր, կանաչ և կապույտ էլեկտրամեխանիկական հեռուստատեսային համակարգը: Գունավոր հեռուստացույցն առաջին անգամ կիրառվել է Լոնդոնում 1928 թվականին, իսկ տարիներ անց՝ 1945 թվականին, ամերկյան «Columbia» հեռուստաընկերությունն այն շահագործման է դնում, որից հետո էլ հայ գյուտատարի հայտնագործությունը հաջողված և ավարտուն է համարվում:

Հետևեք մեզ նաև Insagram-ում

Կարդացեք նաև՝

 

---